Kto ogłasza sytuację kryzysową?
Czy zastanawiałeś się, kto ma władzę i odpowiedzialność za ogłaszanie sytuacji kryzysowej? Czym tak naprawdę jest ta terminologia? Jakie są procedury i jakie organy rządowe mają na to wpływ? W tym artykule przedstawimy Ci wszystkie informacje na ten temat.
Definicja sytuacji kryzysowej
Zanim przejdziemy do omówienia tego, którzy mogą ogłosić stan wyjątkowy lub inny rodzaj sytuacji zagrożenia dla państwa, warto najpierw przyjrzeć się samej definicji „sytuacja kryzysowa”. Jest to określenie stosowane w przypadku wystąpienia niebezpiecznych lub nadzwyczajnych okoliczności wymagających natychmiastowego działania ze strony administracji publicznej. Sytuacje te obejmują katastrofy naturalne (np. powodzie, trzęsienia ziemi), ataki terrorystyczne czy epidemie.
Poziomy zarządzania incydentami
Aby lepiej zrozumieć proces decyzyjny dotyczący ogłoszenia stanu wyjątkowego lub innego rodzaju reakcji na różnego rodzaju zagrożenie społeczne czy narodowe, musimy zapoznać się z poziomami zarządzania incydentami. W Polsce istnieje trzy poziomy:
Poziom lokalny
Na poziomie lokalnym odpowiedzialność za zarządzanie sytuacją kryzysową spoczywa na władzach samorządowych danego regionu lub miasta. To one mają największe bezpośrednie zrozumienie potrzeb i specyfiki swojego terenu, dlatego to od nich oczekuje się szybkiego reagowania i podejmowania decyzji.
Poziom województw
Gdy sytuacja przekracza możliwości danej jednostki samorządu terytorialnego, aktywowany zostaje drugi poziom zarządzania incydentem – na szczeblu wojewódzkim. Oznacza to koordynowanie działań wszystkich powiatów oraz podległych im gmin przez Wojewodę.
Kto ogłasza stan wyjątkowy?
Ogłoszenie stanu wyjątkowego jest najbardziej radykalną formą reakcji państwa na zagrożenie czy kryzys społeczny. Może być ona wprowadzona tylko przy spełnieniu określonych warunków konstytucyjnych oraz uzgodnienia ze specjalnym organem jakim jest Rada Ministrów RP.
Jeśli takie działanie będzie miało miejsce, musi zostać ono ogólnokrajowo komunikowane poprzez środki masowego przekazu. Rząd musi również podać szczegóły dotyczące czasu trwania oraz obszaru objętego stanem wyjątkowym.
Procedury ogłaszania sytuacji kryzysowej
Aby zapewnić skuteczne zarządzanie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej, przyjęto odpowiednie procedury i struktury organizacyjne. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
Komitet do spraw Bezpieczeństwa Narodowego
Jest to organ doradczy dla Prezydenta RP ds. bezpieczeństwa narodowego państwa i jego obywateli.
Komitet ten jest uprawniony do analizowania zagrożeń dla kraju oraz proponowania działań prewencyjnych czy reakcyjnych na różnego rodzaju incydenty lub konflikty międzynarodowe.
Rada Ministrów RP
To właśnie rząd ma decydujący wpływ na ogłoszenie stanu wyjątkowego lub innej formy reakcji na zaistniałe zagrożenie społeczne bądź narodowe.
Rada Ministrów podejmująca taką decyzję powinna mieć pełną świadomość skali problemu, aby uniknąć nadmiernego ograniczenia wolności jednostek czy niepotrzebnej destabilizacji gospodarki państwa.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
Jest to resort odpowiedzialny za bezpieczeństwo wewnętrzne kraju oraz zapobieganie zagrożeniom. To właśnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ma nadzór nad służbami specjalnymi (np. policją, strażą pożarną) działającymi na terenie całego kraju.
Państwowa Straż Pożarna
Jednostka odpowiedzialna za zwalczanie skutków katastrof naturalnych czy innych incydentów zagrażających życiu lub mieniu obywateli.
W przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej, Państwowa Straź Pozarza odgrywa kluczową rolę w udzielaniu pomocy poszkodowanym osobom oraz ratowaniu mienia publicznego.
Zakończenie
Ogłoszenie sytuacji kryzysowej jest decyzją o dużych konsekwencjach dla społeczeństwa i państwa jako całości.
Dlatego tak ważne jest przestrzeganie procedur zarządzania tym rodzajem incydentu oraz ścisła współpraca między organami rządowymi a jednostkami samorządu terytorialnego.
Wezwanie do działania:
W przypadku ogłoszenia sytuacji kryzysowej, proszę skontaktować się z odpowiednimi służbami lub instytucjami rządowymi. Poniżej znajduje się link do strony internetowej, gdzie można uzyskać więcej informacji na ten temat: